Türkiye 1 - Dök Zülfünü Meydane Gel

Osmanlı Türk Müziğinin en beğendiğim bestecilerinden olan Tanburi Mustafa Çavuş'un Hisarbuselik makamındaki eseri.

Aşık Hıfzi tarafından yazılmış sözleri de şöyle:

Dök zûlfünü meydâna gel

Sür atını ferzâna gel

Al daireni hengâma gel

Bülbül senin gülşen senin

Yâr yâr ammân ammân

Âşıkınım hayli zamân

Dîl muntazır teşrîfine gel ammân ammân

Verdin cevâp ûnvân ile

Yaktın sînem sûzân ile

Müştâk sana bin cân ile

Bülbül senin gülşen senin

Yâr yâr ammân ammân

Âşıkınım hayli zamân

Dîl muntazır teşrîfine gel ammân ammân

Bülbül senin gülşen senin

Yâr yâr ammân ammân

Âşıkınım hayli zamân

Dîl muntazır teşrîfine gel ammân ammân

Kestin mi tarz-ı ülfeti

Kırdın mı câm-ı sohbeti

Çektirme bâri firkari

Eserin icrasının ortasında Mehmet Kemiksiz'in okuduğu gazelin sözleriyse:

Gizlesem hem âşikâr kılsam da cânımsın benim
Kulun oldum bir nigâhından ki hânımsın benim
Dileğim rûyini seyrândır her ân ey mehveşim
Gördü göz sevdi gönül ruh-i cenânımsın benim
Zer-efşânım bende tâkât yoktur arz eylemeye
Sussa ağzım gözde âyan tek beyânımsın benim

Azerbaycan 1 - Fuzuli Kantatası

Fuzuli, Azerbaycan'ı ve Türkiye'yi birbirine bağlayan ortak değerlerden biri. Değeri bilinmeli, okunmalı ve okutulmalı.

Meni candan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mı
Felekler yandı âhımdan murâdım şem'i yanmaz mı

Kamu bîmârına cânân deva-yı derd eder ihsan
Niçün kılmaz bana derman beni bîmar sanmaz mı

Şeb-i hicran yanar cânım döker kan çeşm-i giryânım
Uyadır halkı efgânım gara bahtım uyanmaz mı

Gûl-i ruhsârına karşu gözümden kanlu akar su
Habîbim fasl-ı güldür bu akar sular bulanmaz mı

Gâmım pinhan tutardım ben dedîler yâre kıl rûşen
Desem ol bî-vefâ bilmen inanır mı inanmaz mı

Değildim ben sana mâil sen ettin aklımı zâil
Bana ta'n eyleyen gâfil seni görgeç utanmaz mı

Fizûlî rind-i şeydâdır hemîşe halka rüsvâdır
Sorun kim bu ne sevdâdır bu sevdâdan usanmaz mı 

şem: mum

kamu: Bütün

bimar: hasta

şeb: gece

giryan: ağlayan

uya:

efgan: ağlama, inleme, feryat, figan

ruhsar: yanak

pinhan: gizli, saklı

ruşen: aşikar, açık, aydın

mâil: eğilimli, yatkın olan, hevesli, meyilli

zâil: yok olan, sürekli olmayan

ta'n eylemek: ayıplamak, yermek

görgeç: görünce

rind: kalender, dünya ile ilişiğini kesmiş olan

şeyda: çılgın, deli, düşkün

hemîşe: daima, her zaman

rüsva: maskara, ayıp, rezil

Şiir, Azerbaycan'ın büyük bestecisi Cahangir Cahangirov tarafından bestelenmiş. Şövket Elekberova'nın güzel sesinden dinleyelim.

Türkmenistan 1 - Çaldı Gitti

Türkmenistan'ın büyük şairi Mahtımkulu Firaki'nin şiiri Çaldı Gitti.

Sözleri de şöyle:

Bu dünya bazıgârdir,

Bazysyn çaldı gitdi.

Gümrah edip niceni,

Yoldaş diyip aldı gitdi.

Akıl, pikr et her haçan,

Yüz gonan bar, yüz göçen,

Tagtı asmandan uçan,

Süleyman öldi gitdi.

Ya, mürrevvetli şahım,

Umıdım, kıblagâhim,

Munça yığnap İbrahim,

Nemeni aldı gitdi.

Ciğerin dağlay-dağlay,

Zünnarın bağlay-bağlay,

Niceler ağlay-ağlay,

Niceler güldi gitdi.

Niceler güle dönmüş,

Gül yanıp, küle dönmüş,

Niceler gile dönmüş,

Niceler soldı gitdi.

Galar sen görde bağlı,

Belli bir yurda bağlı,

Bihuda, adam oğlı,

Yığnanın galdı gitdi.

Akmaklık bilen özüm,

Bilmedim sözlen sözüm,

Magtımgulı diyp, gözüm,

Gan yaşa doldı gitdi.

Uygur 1 - Karşılaşınca

Uygur dutar ustası Abdürehim Heyit'in sesinden Karşılaşınca.

Abdukerim Ötkür tarafından yazılmış sözlerin çok benzeri Erzurumlu Emrah tarafından Türkiye'de de söylenmiş. Burada iki olasılık var, ya şiir Erzurumlu Emrah'a ait ve Doğu Türkistan'a dek yolunu bir şekilde buluyor ya da hem Ötkür hem de Erzurumlu Emrah bütün Türk toplumlarında görülen 'dedim-dedi' şiir kültürünün ürettiği eski ve ortak bir şiiri kendilerince yeni nesile aktarıyorlar.

Erzurumlu Emrah'ın şiiri eski yazıyla:

Latin harfleri ile:

Sabahdan uğradım ben bir fidana

Dedim mahmur musun dedi ki yok yok

Ak elleri boğum boğum kınalı

Dedim bayram mıdır dedi ki yok yok

Dedim inci nedir dedi dişimdir

Dedim kalem nedir dedi kaşımdır

Dedim on beş nedir dedi yaşımdır

Dedim daha var mı dedi ki yok yok

Dedim ölüm vardır dedi aynımda

Dedim zulüm vardır dedi boynumda

Dedim gül memeler dedi koynumda

Dedim ver ağzıma söyledi yok yok

Dedim Erzurum nendir dedi ilimdir

Dedim girer misin dedi yolumdur

Dedim Emrah nendir dedi kulumdur

Dedim satar mısın söyledi yok yok 

Uygur Türkçesi ile: (burada ŋ nazal n'ye denk geliyor, aşagı yukarı bir ng sesi. Bugün halen İç Anadolu'da duyabileceğimiz ama İstanbul Türkçesinde yok olmuş bir ses.)

Sähär körgän çeğim közüm sultanini,

Didim sultanmusän? U didi yaq-yaq.

Közliri yalqunluq, qolliri χeniliq,

Didim Çolpanmusän? U didi yaq-yaq.

Didim ismiŋ nimä? Didi Ayhandur,

Didim yurtuŋ qeyär? Didi Turpandur,

Didim beşiŋdiki? Didi hicrandur,

Didim häyranmusän? U didi yaq-yaq.

Didim ayğa oχşar, didi yüzümmu?

Didim yultuz käbi, didi közümmu?

Didim yalqun saçar, didi sözümmu?

Didim volqanmusän? U didi yaq-yaq.

Didim qiyaq nädur? Didi qaşimdur,

Didim qunduz nädur? Didi saçumdur,

Didim on beş nädur? Didi yeşimdur,

Didim cananmusän? U didi yaq-yaq.

Didim deŋiz nädur? Didi qälbimdur,

Didim räna nädur? Didi levimdur,

Didim şekär nädur? Didi tilimdur,

Didim bir ağzimä? U didi yaq-yaq.

Didim zäncir turar, didi boynumda,

Didim ölüm bardur, didi yolumda,

Didim biläzükçu? Didi qolumda,

Didim qorqarmusän? U didi yaq-yaq.

Didim niçün qorqmassän? Didi Täŋrim bar,

Didim yäniçu? Didi χälqim bar,

Didim yänä yoqmu? Didi ruhim bar,

Didim şükranmusän? U didi yaq-yaq.

Didim istäk nädur? Didi gülümdur,

Didim çelişmaqqa? Didi yolumdur,

Didim Ötkür nimäŋdur? Didi qulumdur,

Didim satarmusän? U didi yaq-yaq. 

Kerkük 1 - Yolcu Hoyratı

Men sene sultan demem, tahttan düşer azl olur
Men sene begim diyerem, daim begler beg olur

Kerkük'teki Türkmen kardaşlarımız hep yadımızda. Devletin politakası ne olursa olsun Kerkük'teki, Tebriz'deki, Kaşgar'daki kandaşlarımız hep aklımızın bir köşesinde. Onların dertleri bizim de içimizi kemiriyor, onların acıları bizim de içimizi sızlatıyor.

Başlangıç

Buraya ilgimi çeken ve beğendiğim şiir, yazı ve müzikleri; tuttuğum kitap notlarını ve de bazen kendi düşüncelerimi koyacağım. Bu siteyi kişisel veri depolama alanım olarak kullanacağım. Buraya rasgele denk gelen internet yolcusu, Kara Yusuf'un Yerine hoşgeldin.