Türkiye 8 - Yağmur Yağdı Bulandı Hava

Ağlar bu mezarlıkta yörükler her gece
Bakıp iri yıldızları davar sanmaktan
Düşünür eski günleri... iskandan önce
Geride kalmanın hüznü yamanmış ya

Muharrem Ertaş çok eski bir Türk geleneğinin günümüzde halen hatırlanıyor olabilmesini sağlayan çok önemli bir kişilik. Yağmur yağdı bulandı hava da bana göre onun en güzel bozlaklarından bir tanesi. Bu bozlağında şöyle bozluyor:

Yağmur yağdı kardaş bulandı hava,
Ezelden kanlıydın sen Çukurova,

İnsan bu dizeleri duyunca ister istemez Yaşar Kemal'in Binboğalar Efsanesi adlı kitabını hatırlıyor, ve yerleşik hayata zorla geçirilen Yörük'ün, Türkmen'in acısını, ağıdını içinde duyuyor.

Sözleri şöyle:

Yağmur yağdı kardaş bulandı hava,
Ezelden kanlıydın sen Çukurova,
Gitti ellerimiz boş kaldı yuva,
Çukurun kilidi beyler nic'oldu?

Dokuz boğumlu da kargının boyu,
Düşmana at sürmek ecdadın soyu,
Binmiş Abidinim varıyom deyi,
Boynu uzun Arap atlar nic'oldu?

Kılıç kabzasında kınalı parmak,
Ne yaman müşkülmüş yardan ayrılmak,
Hepimiz kırılır, yurdumuz vermek,
Silahına güvenenler nic'oldu?

Azerbaycan 7 - Bayatılar (Arzu Selimova)

Azerbaycan'ın büyük bestekarı Cahangir Cahangirov'un Deli Kür adlı sinema filmi için yazdığı Bayatilar adlı eseri, kemança üstadı Arzu Selimova tarafından icra ediliyor.

Uygur 5 - Altın Beşik

Muammer Sun'un derleyip Türkiye'ye getirdiği naif bir Uygur nahşası. İrfan Gürdal'ın anlattığı kadarıyla rızası olmadan bir Çinli ile evlendirilen bir Uygur kızının yurduna duyduğu hasret üzerine yazılmış bir eser.

Sözleri:

kaldı yurtum, kaldı tahtım
kaldı, menim hür cennetim
yavkolı'da oynavüsken
altın beşik yurtum kaldı

çaçın yolu, kanlar yotu
mehriban'ım, erim kaldı
bir közi yaş, bir közi kan
tuvgan(doğduğum) elim, yurtum kaldı

Oldukça güzel bir enstrümantal çeşitlemesi de Anadolu'dan Asya'ya Bir Nefes albümünde bulunuyor.

Kerkük 5 - Mum Kimin Yanan Kerkük

Kerkük mum gibi yanıp yitti, bizler sadece bakıp hayıflanmak ile yetindik. Yazık ettik.
Ted Orkestrası ve İhsan Ekber'in yorumu ile dinleyelim.

Sözleri:

yıktılar kalamızı
sürdüler balamızı
daha can boğazdayken
çektiler salamızı

ah Kerkük yüz ak Kerkük
her zaman yüz ak Kerkük
ölseydim düşmeseydim
men sennen uzak Kerkük

elinde yâd elinde
öt bülbül yâd elinde
bir diyar mezar olsun
kalmasın yâd elinde

can Kerkük canan Kerkük
her söze kanan Kerkük
kalıpdı yardan uzak
mum kimin yanan Kerkük

Kırım 4 - Altın Yüzük

Güzel bir Kırım Tatar türküsü.

Sözleri:

Altın da yüzük kesilmez
Derdimde artar eksilmez
Günde de yüz bin tanesini görsem
Birisi sana benzemez

Elmas da yüzüğün taşı,
Yandı da yüreğim başı,
Yaktı da beni yandırdı
Şu mallenin bir yaşı

Al mıdır senin yağlığın,
Mor mudur senin yağlığın?
Oynamaysın hiç gülemeysin,
Yok mudur senin sağlığın?

yağlık: mendil

malle: mahalle